HYPER MASTIC: Έρευνα και Ανάπτυξη Νέων Καινοτόμων Φυτοθεραπευτικών Προϊόντων Μαστίχας Χίου με Αντιϋπερτασική Δράση

Το έργο HYPER MASTIC υλοποιείται στο πλαίσιο της Δράσης ΕΡΕΥΝΩ – ΔΗΜΙΟΥΡΓΩ – ΚΑΙΝΟΤΟΜΩ και συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης και εθνικούς πόρους μέσω του Ε.Π. Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα & Καινοτομία (ΕΠΑνΕΚ) (κωδικός έργου: T2ΕΔΚ-00547).

Αντικείμενο του έργου HYPER MASTIC αποτελεί η έρευνα, η ανάπτυξη και η προώθηση καινοτόμων φυτοθεραπευτικών προϊόντων, με πιθανή αντιυπερτασική δράση, βασισμένων στη μαστίχα Χίου.

Η μαστίχα Χίου είναι ένα από τα αρχαιότερα αμιγώς Ελληνικά φυτοθεραπευτικά προϊόντα που έχει κατοχυρωθεί ως Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας για τη ρητίνη του μαστιχόδεντρου εντοπίστηκε αρχικά στη θεραπευτική της δράση στις φλεγμονές του στομάχου και ιδιαίτερα σε αυτές που προκαλούνται από το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού. Τα πρώτα αυτά βήματα διαδέχθηκε μία σειρά έγκυρων μελετών που αναδεικνύουν το φάσμα των φαρμακολογικών δυνατοτήτων της μοναδικής αυτής ρητίνης, μεταξύ των οποίων η αντιοξειδωτική, αντιβακτηριακή, αντιμυκητιασική, αντικαρκινική, αντιφλεγμονώδης και υπολιπιδαιμική δράση. Καίριο βήμα στην πορεία επανεφεύρεσης της αξίας της μαστίχας, αποτέλεσε η αναγνώρισή της το 2015 από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ) ως φυτοθεραπευτικό φάρμακο με δύο θεραπευτικές ενδείξεις: Η πρώτη ως παραδοσιακό φάρμακο φυτικής προέλευσης για την αντιμετώπιση ήπιων πεπτικών διαταραχών και η δεύτερη ως παραδοσιακό φάρμακο φυτικής προέλευσης για τη συμπτωματική θεραπεία ήπιων φλεγμονών του δέρματος και ως βοήθημα στη θεραπεία μικρών πληγών. Σε συνέχεια αυτών των ευρημάτων το πρόγραμμα HYPER-MASTIC στοχεύει στην τεκμηρίωση της πιθανής αντιυπερτασικής δράσης της μαστίχας Χίου μέσω μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης που περιλαμβάνει τη χρήση «πράσινων» τεχνικών εκχύλισης, τον πλήρη χαρακτηρισμό των βιοδραστικών συστατικών της ρητίνης και των προϊόντων της, του ελέγχου της βιολογικής τους δράσης σε ενδοθηλιακά κύτταρα και στην αρτηριακή πίεση (σε in vivo βιολογικά συστήματα) καθώς επίσης και τη διεξαγωγή τυχαιοποιημένης κλινικής μελέτης για την επιβεβαίωση της αντιυπερτασικής της δράσης στον άνθρωπο. Το HYPER-MASTIC στοχεύει στην καθιέρωση της μαστίχας Χίου ως ενός πολύτιμου αντιυπερτασικού προϊόντος αμιγώς Ελληνικής προέλευσης, άμεσα συνυφασμένου με την Ελληνική παράδοση και την Ελληνική επιχειρηματικότητα.

Το έργο HYPER MASTIC αποτελεί μια σύμπραξη μεταξύ Ακδημαϊκών και Εταιρικών Φορέων, οι οποίοι έχουν ήδη εκτενή συνεργασία και διαθέσιμα προκαταρκτικά αποτελέσματα. Πιο συγκεκριμένα, οι φορείς που συμμετέχουν στο έργο είναι:

• η Φαρμακευτική Βιομηχανία IASIS PHARMA

• η Ένωση Μαστιχοπαραγωγών Χίου

• το Τμήμα Διαιτολογίας Διατροφής από το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΧΠΑ)

• το Τμήμα Φαρμακευτικής, Τομέας Φαρμακογνωσίας και Χημείας Φυσικών Προϊόντων, από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ)

• το Τμήμα Βιολογίας, Τομέας Βιολογίας Κυττάρου και Βιοφυσικής, από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ)

• η Θεραπευτική Κλινική της Ιατρικής Σχολής, από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ)

Η συνολική χρηματοδότηση του έργου ήταν 999.994,58€, η κατανομή της οποίας στους φορείς παρουσιάζεται στον ακόλουθο πίνακα:

Φορέας	Χρηματοδότηση
IASIS PHARMA	87.800,00€
ΕΜΧ	80.000,00€
ΧΠΑ	198.490,00€
ΕΚΠΑ-ΦΑΡΜ	234.257,50€
ΕΚΠΑ-ΙΑΤΡ	199.713,72€
ΕΚΠΑ-ΒΙΟΛ	199.733,36€
ΣΥΝΟΛΟ	999.994,58€

Το συντονισμό του έργου ανέλαβε η εταιρεία IASIS PHARMA, ενώ Επιστημονικός Υπεύθυνος του έργου ήταν ο καθηγητής κος Γεώργιος Δεδούσης, από το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο.

Το HYPER MASTIC οργανώθηκε σε 6 Ενότητες Εργασίας, ως εξής:

ΕΕ1. Παραλαβή και Ποιοτικός Έλεγχος πρώτης ύλης (ρητίνης) και προϊόντων της μαστίχας Χίου

ΕΕ2. Εκχύλιση, απομόνωση και ταυτοποίηση δραστικών συστατικών της μαστίχας Χίου

ΕΕ3. Βιολογική αξιολόγηση της μαστίχας Χίου σε κυτταρικά και in vivo πειραματικά μοντέλα

ΕΕ4. Κλινική μελέτη σε υπερτασικούς εθελοντές με προϊόν μαστίχας Χίου (μορφή δισκίου)

ΕΕ5. Ανάλυση βιολογικών δειγμάτων της κλινικής μελέτης

Το πρόγραμμα ολοκληρώθηκε με επιτυχία, το Νοέμβριο του 2023, οπότε και διοργανώθηκε συνάντηση των φορέων στη Χίο, προκειμένου να παρουσιαστούν και να συζητηθούν τα αποτελέσματα.

Εικόνα 1. Λήξη του προγράμματος HYPER MASTIC-Χίος, Νοέμβριος 2023-Εκπρόσωποι των φορέων IASIS PHARMA, ΕΜΧ, ΧΠΑ, ΕΚΠΑ-ΙΑΤΡ, ΕΚΠΑ-ΦΑΡΜ, ΕΚΠ-ΒΙΟΛ

Τα αποτελέσματα του έργου δημοσιεύθηκαν σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά και συνέδρια. Παρακάτω παρουσιάζονται οι επιστημονικές δημοσιεύσεις/ανακοινώσεις ανά φορέα:

ΕΚΠΑ-ΦΑΡΜ

1. Δημοσιεύσεις σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά

• Svingou D, Mikropoulou EV, Pachi VK, Smyrnioudis I and Halabalaki M. Chios mastic gum: A validated method towards authentication. J Food Compos Anal 2023; 115, 104997. https://doi.org/10.1016/j.jfca.2022.104997

• Anagnostou C, Beteinakis S, Papachristodoulou A, Pachi VK, Dionysopoulou M, Dimou S, Diallinas G, Skaltsounis LA, Halabalaki M. Phytochemical investigation of Pistacia lentiscus L. var. Chia leaves: A byproduct with antimicrobial potential. Fitoterapia 2023; 170, 105648. https://doi.org/10.1016/j.fitote.2023.105648

2. Αναρτημένες ανακοινώσεις (πόστερ) σε διεθνή επιστημονικά συνέδρια

• 70th International Congress and Annual Meeting of the Society for Medicinal Plant and Natural Product Research (GA), Thessaloniki, Greece, August 28-31, 2022 “Development and validation of HPLC-ELSD method for Pistacia lentiscus L. characteristic triterpenic acids determination, in resin and food supplements.” Svingou D, Mikropoulou EV, Lemus Ríngele GB, Pachi V, Smyrnioudis I, Halabalaki M.

• Planta Medica, 2022; 85(15): 1455. “Development and validation of HPLC-ELSD method for Pistacia lentiscus L. characteristic triterpenic acids determination, in resin and food supplements.” Svingou D, Mikropoulou EV, Lemus Ríngele GB, Pachi V, Smyrnioudis I, Halabalaki M.

• 71st International Congress and Annual Meeting of the Society for Medicinal Plant and Natural Product Research (GA), Dublin, Ireland, July 2-6, 2023. “Unfolding the structural complexity of natural products using alternative NMR methods.” Beteinakis S, Vasiliki K. Pachi VK, Lameiras P, Mikros E, Halabalaki M.

• Planta Med 2023; 89(14): 1312-1313. “Unfolding the structural complexity of natural products using alternative NMR methods.” Beteinakis S, Vasiliki K. Pachi VK, Lameiras P, Mikros E, Halabalaki M.

• 71st International Congress and Annual Meeting of the Society for Medicinal Plant and Natural Product Research (GA), Dublin, Ireland, July 2-6, 2023 “Seasonal variation effects and LC-HRMS/MS monitoring of key metabolites of Pistachia lentiscus L. leaves.” Nikou T, Papaioannou V, Stefi AL, Vassilakopoulou D, Christodoulakis NS, Halabalaki M

• Planta Med 2023; 89(14): 1400. “Seasonal variation effects and LC-HRMS/MS monitoring of key metabolites of Pistachia lentiscus L. leaves.” Nikou T, Papaioannou V, Stefi AL, Vassilakopoulou D, Christodoulakis NS, Halabalaki M

• 71st International Congress and Annual Meeting of the Society for Medicinal Plant and Natural Product Research (GA), Dublin, Ireland, July 2-6, 2023. “Investigation of the isomerization reaction of MNA/IMNA triterpenic acids of natural origin.” Stamou P, Stathopoulos P, Halabalaki M, Skaltsounis LA, Kostakis IK.

• Planta Med 2023; 89(14): 1351. “Investigation of the isomerization reaction of MNA/IMNA triterpenic acids of natural origin.” Stamou P, Stathopoulos P, Halabalaki M, Skaltsounis LA, Kostakis IK.

• 71st International Congress and Annual Meeting of the Society for Medicinal Plant and Natural Product Research (GA), Dublin, Ireland, July 2-6, 2023 “New pharmacological evidence for Chios mastic gum.” Mikropoulou EV, Evangelakou Z, Gianniou D, Amerikanou Ch, Kaliora A, Dedoussis G, Trougakos IP, Halabalaki M.

• Planta Med 2023; 89(14): 1338-1339. “New pharmacological evidence for Chios mastic gum.” Mikropoulou EV, Evangelakou Z, Gianniou D, Amerikanou Ch, Kaliora A, Dedoussis G, Trougakos IP, Halabalaki M.

3. Ομιλίες σε διεθνή επιστημονικά συνέδρια

• 71st International Congress and Annual Meeting of the Society for Medicinal Plant and Natural Product Research (GA), Dublin, Ireland, July 2-6, 2023 “Integrated 1Η-ΝΜR and LC-HRMS based metabolomics for the discovery of Pistacia lentiscus L. var. Chia leaves biomarkers.” Anagnostou C, Beteinakis S, Nikou T, Papachristodoulou A, Halabalaki M.

• Planta Med 2023; 89(14): 1279. “Integrated 1Η-ΝΜR and LC-HRMS based metabolomics for the discovery of Pistacia lentiscus L. var. Chia leaves biomarkers.” Anagnostou C, Beteinakis S, Nikou T, Papachristodoulou A, Halabalaki M.

• Austrian Summit of Natural Products, Seefeld, Austria, March 26-28 “Chios mastic gum: future potential for an ancient product.” Mikropoulou EV, Svingou D, Amerikanou Ch, Kaliora AC, Dedoussis G, Halabalaki M.

ΕΚΠΑ-ΙΑΤΡ

Επιστημονικά συνέδρια:

• ESC Congress 2023 “Chios mastic improves nighttime diastolic pressure in well-controlled patients with hypertension; preliminary results of the HYPER-MASTIC clinical trial” I.P. Kalafati, A.A. Kyriazopoulou Korovesi, M. Papaioannou, C. Konstantaki, L. Angelidakis, V.K. Pachi, E. Maneta1, D. Bampatsias, I. Petropoulos, E. Manios, HYPER-MASTIC Consortium, I. Smyrnioudis, G. Georgiopoulos, G.V. Dedoussis, K. Stamatelopoulos [Κατατέθηκε]

• 32o European Meeting on Hypertension and Cardiovascular protection, ESH Congress, Milan, Italy, 23-26 June 2023, “Chios mastic improves nighttime diastolic pressure in well-controlled patients with hypertension; preliminary results of the HYPER-MASTIC clinical trial”. I.P. Kalafati, A.A. Kyriazopoulou Korovesi, M. Papaioannou, C. Konstantaki, L. Angelidakis, V.K. Pachi, E. Maneta1, D. Bampatsias, I. Petropoulos, E. Manios, HYPER-MASTIC Consortium, I. Smyrnioudis, G. Georgiopoulos, G.V. Dedoussis, K. Stamatelopoulos [Κατατέθηκε και παρουσιάστηκε]

• 44ο Πανελλήνιο Καρδιολογικό Συνέδριο “Επίδραση συμπληρωματικής χορήγησης μαστίχας Χίου σε καλά ρυθμισμένους ασθενείς με αρτηριακή υπέρταση: πρώιμα αποτελέσματα της κλινικής μελέτης HYPER–MASTIC”. I.P. Kalafati, A.A. Kyriazopoulou Korovesi, M. Papaioannou, C. Konstantaki, L. Angelidakis, V.K. Pachi, E. Maneta1, D. Bampatsias, I. Petropoulos, E. Manios, HYPER-MASTIC Consortium, I. Smyrnioudis, G. Georgiopoulos, G.V. Dedoussis, K. Stamatelopoulos [Κατατέθηκε]

ΕΚΠΑ-ΒΙΟΛ

Αναρτημένες ανακοινώσεις (πόστερ) σε επιστημονικά συνέδρια

• 72th Conference of the HSBMB, Patra, Greece, 2022. “Chios Mastic extract supplementation alters Proteostatic mechanisms and possesses cardioprotective properties” Evangelakou Z, Gianniou DD, Gkogkou E, Louka XP, Smyrnioudis I, Stamatelopoulos K, Mikropoulou E, Halabalaki M, Skaltsounis AL, Trougakos IP

• XXVI World Congress of Neurology (WCN), Montreal, Canada, 2023. “Exploring neurodegeneration mechanisms and potential therapeutic strategies using Drosophila melanogaster as a model organism” Gumeni S, Louka XP, Papanagnou EP, Manola MS, Evangelakou Z, Theodosopoulou A, Gianniou DD, Gkogkou E, Alexopoulos H, Trougakos IP

• The Environmental Response VI, Sendai, Japan, 2023. “ΝRF2 in stress, ageing and disease” Trougakos IP

• 73th Conference of the HSBMB, Athens, Greece, 2023. “Effects of Chios Mastic extracts on the cellular proteostatic modules” Gianniou DD, Gkogkou E, Louka XP, Gumeni S, Evangelakou Z, Mikropoulou E, Efentakis P, Smyrnioudis I, Stamatelopoulos K, Dedoussis G, AndreaDou I, Halabalaki M, Skaltsounis AL, Trougakos IP

ΧΠΑ

Αναρτημένες ανακοινώσεις (πόστερ) σε επιστημονικά συνέδρια

• 23o Πανελλήνιο Συνέδριο Ελληνικής Εταιρίας Υπέρτασης, Θεσσαλονίκη, 5-7 Οκτωβρίου 2022, “Ανάλυση επιπέδων miRNA-21 στην κλινική μελέτη παρέμβασης hyper-mastic: έρευνα και ανάπτυξη νέων καινοτόμων φυτοθεραπευτικών προϊόντων μαστίχας Χίου με αντιυπερτασική δράση”. Μ. Τσώτα, Π. Γιαρδόγλου, Ε. Μέντσιου-Νικολάου, Ι.Π. Καλαφάτη, Κ. Σταματελόπουλος, Η. Σμυρνιούδης, Ν. Πολυμενάκος, HYPER-MASTIC Consortium, Γ. Δεδούσης

• 23o Πανελλήνιο Συνέδριο Ελληνικής Εταιρίας Υπέρτασης, Θεσσαλονίκη, 5-7 Οκτωβρίου 2022, “Κατασκευή Πολυγονιδιακού Σκορ Κινδύνου για τη Συστολική Αρτηριακή Υπέρταση σε Ελληνικό πληθυσμό”, Π. Μούλος, Α. Αμανατίδου, Ι.Π. Καλαφάτη, Γ. Σαράντη, Ν. Πογόσοβα, Μ. Δημητρίου, Ε. Γρηγορίου, HYPER-MASTIC Consortium, Γ. Δεδούσης

Σημαντική είναι η διάχυση των αποτελεσμάτων του έργου, μέσω της συμμετοχής της εταιρείας IASIS PHARMA σε διεθνείς εμπορικές εκθέσεις. Παρακάτω παρουσιάζονται οι εμπορικές εκθέσεις στις οποίες έχει παρευρεθεί η IASIS εκπροσωπώντας το HYPER MASTIC:

1. Πανελλήνια Σεμινάρια Ομάδων Εργασίας, Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία, Ιωάννινα, 14-16 Απριλίου 2022.

• Roll-up banner με παρουσίαση της Πρόσκλησης Συμμετοχής στην Κλινική Μελέτη για την αντι-υπερτασική δράση της Μαστίχας Χίου

• Παρουσίαση της Κλινικής Μελέτης του Έργου και του στόχου ανάπτυξης & παραγωγής φυτο-θεραπευτικού προϊόντος από την ομάδα μάρκετινγκ & πωλήσεων της ΙΑΣΙΣ στους συμμετέχοντες ιατρούς & φαρμακοποιούς.

2. 4ο Ιπποκράτειο Πανελλήνιο Συνέδριο ΓΕΝΙΚΗΣ/ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ & ΠΦΥ, Θεσσαλονίκη, 07-10 Απριλίου 2022.

• Roll-up banner με παρουσίαση της Πρόσκλησης Συμμετοχής στην Κλινική Μελέτη για την αντι-υπερτασική δράση της Μαστίχας Χίου

• Παρουσίαση της Κλινικής Μελέτης του Έργου και του στόχου ανάπτυξης & παραγωγής φυτο-θεραπευτικού προϊόντος από την ομάδα μάρκετινγκ & πωλήσεων της ΙΑΣΙΣ στους συμμετέχοντες ιατρούς & φαρμακοποιούς.

3. CPhI Worldwide 2023, Βαρκελώνη, 24-26 Οκτωβρίου 2023.

• Η CPhI είναι η μεγαλύτερη Παγκόσμια Εμπορική Έκθεση Φαρμακευτικών Εταιρειών (Β2Β) η οποία γίνεται κάθε χρόνο στην Ευρώπη. Συμμετέχουν πάνω από 2500 Εκθέτες (Φαρμακευτικές Εταιρείες) και έχει περίπου 30,000 επισκέπτες. Η ΙΑΣΙΣ συμμετείχε με Εκθεσιακό Περίπτερο 140τμ και 12 άτομα προσωπικό.

• Poster στα Αγγλικά με παρουσίαση του Ερευνητικού Έργου (Chios Mastic HYPER-MASTIC Research Project) και του στόχου του για την ανάπτυξη φυτο–θεραπευτικών σκευασμάτων με αντι–ϋπερτασική δράση με βάση την Μαστίχα Χίου (Research and Development of Novel Phytotherapeutic Products based on Chios Mastic with Antihypertensive Action).

• Παρουσίαση του Ερευνητικού Έργου και του αντικειμένου του από τους εκπροσώπους της ΙΑΣΙΣ σε πάνω από σαράντα συνεργαζόμενες φαρμακευτικές εταιρείες του εξωτερικού και σε δεκάδες άλλους εκπροσώπους ξένων φαρμακευτικών εταιρειών που επισκέφθηκαν το Εκθεσιακό Περίπτερο της ΙΑΣΙΣ.

 

Για περισσότερες πληροφορίες: https://www.hyper-mastic.eu/