Λειτουργικά προϊόντα δημητριακών εμπλουτισμένων με όσπρια και συμβολή στη ρύθμιση της όρεξης και στη διαχείριση του σωματικού βάρους
Η ερευνητική πρόταση με τίτλο «Λειτουργικά προϊόντα δημητριακών εμπλουτισμένων με όσπρια και συμβολή στη ρύθμιση της όρεξης και στη διαχείριση του σωματικού βάρους» και ακρωνύμιο «ΟΡΕΚΤΟΣΠΡΙΟΝ» χρηματοδοτήθηκε στα πλαίσια της Παρέμβασης ΙΙ «Συμπράξεις Επιχειρήσεων με Ερευνητικούς Οργανισμούς» του Α΄ κύκλου της Ενιαίας Δράσης Κρατικών Ενισχύσεων Έρευνας, Τεχνολογικής Ανάπτυξης & Καινοτομίας «ΕΡΕΥΝΩ-ΔΗΜΙΟΥΡΓΩ-ΚΑΙΝΟΤΟΜΩ». Στο Έργο συμμετέχουν τρεις φορείς, το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο-Τμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας-Διατροφής (συντονιστής-φορέας), η εταιρεία ELBISCO A.E. και το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών-Ιατρική Σχολή.
Το «ΟΡΕΚΤΟΣΠΡΙΟΝ» αποτελεί την υλοποίηση μιας ιδέας, που γεννήθηκε από τη μακροχρόνια αλληλεπίδραση ερευνητών/-τριών από τον ακαδημαϊκό χώρο και από τον χώρο της βιομηχανίας τροφίμων και αφορά στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής του καταναλωτή μέσω της ένταξης στο καθημερινό διαιτολόγιο τροφίμων με λειτουργικές ιδιότητες. Ο επιπολασμός του υπέρβαρου και της παχυσαρκίας αυξάνεται παγκοσμίως καθώς οι έντονοι ρυθμοί ζωής και το στρες οδηγούν τον άνθρωπο σε εύκολες και γρήγορες επιλογές τροφίμων. Παράλληλα, μεγάλη πρόκληση στη σημερινή εποχή αποτελεί η παραγωγή και η κατανάλωση προϊόντων, τα οποία συμβάλλουν θετικά στη βιωσιμότητα του πλανήτη. Αξίζει να σημειωθεί πως τα σύγχρονα συστήματα παραγωγής τροφίμων αποτελούν την μεγαλύτερη αιτία της κλιματικής αλλαγής παγκοσμίως.
Το «ΟΡΕΚΤΟΣΠΡΙΟΝ» έρχεται να προσφέρει στον καταναλωτή μια δυνατότητα επιλογής σνακ δημητριακών, τα οποία μπορούν να βοηθήσουν στη ρύθμιση της όρεξης και στη διαχείριση του σωματικού βάρους. Παράλληλα τα νέα σνακ βασίζονται αποκλειστικά σε συστατικά φυτικής προέλευσης και συγκεκριμένα πέραν των δημητριακών σε όσπρια, τα οποία εκτός του ότι αποτελούν μια θεμελιώδη πηγή τροφής υψηλής ποιότητας, συμβάλλουν στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, στην αύξηση της ποικιλομορφίας των καλλιεργειών και στην κυκλοφορία των θρεπτικών συστατικών του εδάφους μεταξύ άλλων.
Αποτελέσματα του Έργου
Έως τώρα έχουν διενεργηθεί δύο κλινικές δοκιμές και σε εξέλιξη βρίσκεται μια τρίτη, στις οποίες διερευνάται η επίδραση της κατανάλωσης των νέων σνακ. Τα πρώτα αποτελέσματα των μελετών έδειξαν ότι τα λειτουργικά μπισκότα συνέβαλαν σημαντικά στη ρύθμιση της μεταγευματικής υπεργλυκαιμίας και των γαστρεντερικών ορμονών, που σχετίζονται με την όρεξη όπως επίσης στα υποκειμενικά αισθήματα της πείνας και της επιθυμίας για επόμενο γεύμα αλλά και σε αύξηση του αισθήματος της πληρότητας σε σχέση με ένα συμβατικό μπισκότο σίτου. Ένα από τα νέα προϊόντα μελετήθηκε στα πλαίσια τρίμηνης υποθερμιδικής δίαιτας σε υπέρβαρα/παχύσαρκα άτομα και τα αποτελέσματα έδειξαν μεγαλύτερη μείωση σωματικού βάρους και λίπους στην ομάδα των ατόμων που κατανάλωναν το λειτουργικό μπισκότο σε σύγκριση με την ομάδα που κατανάλωνε αντίστοιχα ένα συμβατικό ισοθερμιδικό μπισκότο σίτου. Η ερευνητική ομάδα έχει επίσης προχωρήσει στη μελέτη του μεταβολικού προφίλ των αμινοξέων του πλάσματος σε σχέση με την κατανάλωση του λειτουργικού μπισκότου σε συνεργασία με την εταιρεία Pharmagnose-υπεργολάβο του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου. Στην τρίτη μελέτη, η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη, η ερευνητική ομάδα έχει επικεντρωθεί σε περαιτέρω διερεύνηση των εμπλεκόμενων μηχανισμών.
Παράλληλα μελετήθηκε η πεπτικότητα των πρωτεϊνών των λειτουργικών σνακ με μοντέλα προσομοίωσης γαστρικής πέψης σε συνεργασία με το Τμήμα Επιστήμης Τροφίμων του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η πεπτικότητα των πρωτεϊνών των νέων μπισκότων δεν διέφερε σημαντικά σε σχέση με αυτή του συμβατικού μπισκότου σίτου. Κατά τη διάρκεια της υλοποίησης του Έργου έλαβε χώρα επίσης έρευνα αγοράς στο καταναλωτικό κοινό από την εταιρεία ELBISCO A.E. με υπεργολάβο την εταιρεία Truth-Berries Hellas. Tα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι το νέο προϊόν χαίρει υψηλής αποδοχής από τους καταναλωτές, που έλαβαν μέρος στην έρευνα καθώς φάνηκε πως ανταποκρίνεται πολύ ικανοποιητικά στη διαχείριση του αισθήματος της πείνας και στην ικανοποίηση του αισθήματος του πληρότητας σε διάφορες περιστάσεις. Επίσης αξιολογήθηκε ως καλή επιλογή για τους καταναλωτές, που αναζητούν λύσεις για την ευημερία/ευεξία, οι οποίοι παράλληλα εξέφρασαν την άποψη ότι αποτελεί μια πιο ποιοτική διατροφικά πρόταση σνακ.
Η συνταγή ενός από τα νέα προϊόντα, που σχεδιάστηκαν και μελετήθηκαν στα πλαίσια του Έργου κατοχυρώθηκε με Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας. Mέρος των αποτελεσμάτων των μελετών έχουν δημοσιευθεί σε έγκριτο διεθνές επιστημονικό περιοδικό (Nutrients 2022;14(12):2516) ενώ ένα ακόμα μέρος έχει υποβληθεί προς δημοσίευση. Επίσης έως τώρα έχουν γίνει πολλές ανακοινώσεις σε διεθνή και ελληνικά επιστημονικά συνέδρια.
Στοιχεία επικοινωνίας
Δρ. Αμαλία Γιάννη, Επιστημονικά Υπεύθυνη για το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, e-mail: ayanni[at] hua[dot] gr
Καθηγητής Βάϊος Καραθάνος, Επιστημονικός Υπεύθυνος/Συντονιστής Έργου, e-mail: vkarath[at] hua[dot] gr
